PARA, DAVRANIŞLARIMIZI ETKİLER Mİ?

Kathleen Vohs, bir gruba, içinde parayı çağrıştıran, diğer gruba da parayla ilgili çağrışımın daha örtük olarak sunulduğu, “anlamsız kelimelerden, anlamlı bir cümle kurma” görevi verdiği bir dizi araştırma yapmış.

Bu araştırmalarda parayla ilgili uyaranla karşılaşanların daha bağımsız hareket ettikleri, çok zor bir problemi çözmek için diğerlerine göre iki kat uzun çalıştıkları, kendine güven konusunda çok açık işaretler sergiledikleri gözlenmiş. Bu kişilerin aynı zamanda daha bencil davrandıkları, başka kişilere zaman ayırma konusunda daha isteksiz oldukları, araştırma asistanının koridorda yere düşürdüğü dosyaları toplamaya yardım etmekten kaçındıkları gözlenmiş.

Aynı araştırmadaki farklı bir deneyde de, katılımcılara, biraz sonra yanlarına gelecek kişiyle yapacakları sohbet için odada bulunan iki sandalyeyi diledikleri gibi yerleştirmeleri söylenmiş. Parayı çağrıştıran kelimelerle çalışan grup, sandalyeleri, aralarındaki uzaklık ortalama 118 cm. olacak şekilde koyarken, diğer grupta bu mesafe ortalama 80 cm. olmuş.

Araştırmacılar, bu deneylerin sonuçlarını, insanları para konusunda düşündürmenin bireyselliği artırdığı, başkalarıyla yakınlaşma ve bağlılık isteğini azalttığı, yardımlaşmadan kaçınmaya yol açtığı şeklinde yorumlamışlar.

Üzerinde düşünmek bile davranışlarımızı böyle etkiliyorsa, kendisi insana neler yapar (ya da yaptırır) kim bilir?

(Kaynak: Vohs KD, Mead NL, Goode MR. The psychological consequences of money. Science 2006)